Sivil Düşün AB Programı desteği ile Hayvan Haklarını Koruma ve Geliştirme Derneği (HAGİD) tarafından yürütülen Hayvan Hakları İzleme Merkezi (HAKİM), Mart ve Ağustos ayları arasında gerçekleşen hayvan hakları ihlâllerini rapor haline getirdi. Türkiye’de ilk defa, HAKİM tarafından hayvan hakları ihlâllerinin derlenmesi, arşivlendirilmesi, izlenmesi için yürütülen sivil toplum çalışması neticesinde hazırlanan rapora göre; 5 ayda hayvanlara yönelik 8 milyon 315 bin 234 yaşam hakkı ihlâli, 1444 işkence vakası, 155 terk etme vakası ve 1 cinsel şiddet vakası yaşandı. Hayvan hakları savunucuları, yetkililere bu ihlallere karşı yaptırım uygulanması çağrısında bulundu.
Hayvan Hakları İzleme Merkezi (HAKİM), Türkiye’de Mart, Nisan, Mayıs, Haziran ve Temmuz aylarında yaşanan hayvan hakları ihlâllerini raporlaştırdı ve kamuoyuyla paylaştı. Aynalıgeçit Etkinlik Mekanı’nda düzenlenen basın toplantısına, HAKİM’den Burak Özgüner ve Neşe Akbaş’ın yanı sıra, CHP İstanbul Milletvekili ve PM Üyesi Sezgin Tanrıkulu, 24. dönem İstanbul Milletvekili Melda Onur ve Hayvanların Yaşam Hakları Konfederasyonu (HAYKONFED) İstanbul Temsilcisi Barış Şengün katıldı.
8 Milyon yaşam hakkı ihlali, 1444 işkence, 1 cinsel şiddet
HAKİM tarafından açıklanan rapora göre; toplamda 8 milyon 315 bin 234 yaşam hakkı ihlâli, 1444 işkence vakası, 2769 özgürlüğü kısıtlama vakası, 112 beden dokunulmazlığını ihlâl, 161 cana kasıt vakası, 40 bin 155 zorunlu göçe tâbi tutma, 155 terk etme vakası ve 1 cinsel şiddet vakası yaşandı.
HAKİM koordinatörü Burak Özgüner, 5 aylık dönemi kapsayan endişe uyandırıcı sonuçları bildirdikten sonra ise sözlerine şu şekilde devam etti : “5 aylık raporumuzda en az 1 cinsel şiddet vakası yansısa da Türkiye’de hayvanlara yönelik cinsel şiddetin oldukça yaygın olduğu bilinmekte ancak medyaya yansımadığı için raporlandırılamamaktadır. 31 Ağustos 2016 itibarıyla suni tohumlama cinsel şiddete maruz kalan kayıtlı hayvan sayısı 1 milyon 764 bin 56 olarak verilere yansımıştır.”
Beş aylık süre boyunca milyonlarca hayvanın katledildiğini ve sistematik işkenceye maruz kaldığını ifade eden Özgüner “Raporumuza yansıyan hak ihlâlleri, basına, sosyal medyaya yansıyanlar, yaptırımla karşılık bulanlar, yani sadece kayıt altına alınabilenler. Buna rağmen, sadece beş ay gibi bir sürede, milyonlarca hayvanın başta yaşam hakkı olmak üzere birçok hakkının gasp edildiğini kolaylıkla görüyoruz. Raporlanamayan milyonlarca hak ihlâli var. Her gün mezbahalarda, barınaklarda, süt ve yumurta çiftliklerinde, avcılıkta, hayvanat bahçelerinde, faytonlarda ve taşımacılıkta, yunus parklarında, hayvanlı sirklerde, kürk çiftliklerinde, deney laboratuvarlarında, ipek böcekçiliği, arıcılık, “bohçacılık” adı altında yürütülen böcek toplamaları sırasındaki rutin şiddet ve ülkemizdeki çatışmalar, bombalamalar sırasında yaşanan can kayıpları ve acılar ne yazık ki raporlarımıza dâhil edilememiştir” şeklinde konuştu.
Sokak hayvanlarına yönelik hak ihlâlleri ile ilgili olarak fotoğraf ve videoların gösterildiği basın toplantısının sonunda tüm kamuoyuna hayvan haklarına saygılı davranma çağrısında bulunuldu.
Hayvan hakları ihlallerinde çarpıcı rakamlar
HAKİM tarafından açıklanan rapora göre aylara göre yaşanan hayvan hakkı ihlalleri en az olmak üzere şöyle;
– Mart ayında 16 bin 560 yaşam hakkı ihlâli, 1040 işkence vakası, 232 özgürlüğü kısıtlama vakası, 50 beden dokunulmazlığını ihlâl, 138 cana kasıt vakası, 40 bin 120 zorunlu göçe tâbi tutma olayı. (Bu rakam, 3. köprü projesiyle hayata geçirildikten sonra göç etmek zorunda kalan kaplumbağaları ifade ediyor.)
– Nisan ayında; 7 milyon 392 bin 152 yaşam hakkı ihlâli, 105 işkence vakası, 1 cinsel şiddet vakası, 576 özgürlüğü kısıtlama vakası, 60 beden dokunulmazlığını ihlâl, 7 cana kasıt vakası ve 40 terk etme vakası ile karşılaşılmıştır.
– Mayıs ayında ise 1797 yaşam hakkı ihlâli, 24 işkence vakası, 103 özgürlüğü kısıtlama vakası, 1 cana kasıt vakası, 2 beden dokunulmazlığını ihlâl, 35 zorunlu göce tâbi tutma ve 105 terk etme vakası ile karşılaşılmıştır.
– Haziran ayında ise 104 bin 589 yaşam hakkı ihlâli, 27 işkence vakası, 1516 özgürlüğü kısıtlama vakası, 1 cana kasıt vakası ve 10 terk etme vakası ile karşılaşılmıştır.
– Temmuz ayında ise 800 bin 136 yaşam hakkı ihlâli, 248 işkence vakası, 342 özgürlüğü kısıtlama vakası ve 14 cana kasıt vakası ile karşılaşılmıştır.