Eti Burçak ve Doğal Hayatı Koruma Vakfı WWF-Türkiye, tarımda buğday sürdürülebilirliğini sağlamak için Türkiye Buğday Atlası’nı hazırladı.
Dünya nüfüsu her geçen gün artarken diğer bir yandan tarım alanları azalıyor. Buğday hem üretimi hem de tüketimi en çok yapılan tarım ürünlerinin başında yer alıyor, bu yüzden buğday sürdürülebilirliği binlerce kişinin gıda güvenliği açısından büyük önem taşıyor.
Hazırlanan rapor ülkemizdeki buğday çeşitliliği, buğdayın gıda güvenliği ve biyolojik çeşitlilik açısından önemi, buğday çeşitlerinin karşı karşıya bulunduğu tehlikeleri ve bu çeşitliliği korunması ve geliştirilmesi için alınması gereken önlemleri içeriyor.
Dünya üzerinde en çok buğday üretimi yapan yerler başında AB ülkeleri, Çin, Hindistan, ABD, Rusya, Kanada, Ukrayna ve Avustralya başta gelirken, Türkiye yılda 20 milyon tonluk buğday üretimiyle onuncu sırada yer alıyor. Ancak son yıllarda buğday üretiminde artış yaşanmazken ülkemizdeki birçok alanda buğday üretiminde azalma meydana geliyor.
Türkiyede 23 yabani buğday türü yetişirken, 400’den fazla kültüre edilmiş buğday çeşidi de bulunuyor. Kısacası ülkemizdeki tahıl üretiminin büyük bir kısmını buğday oluşturuyor. Buğday Atlası’nda rapor edilen durum ise birçok buğday çeşidinin ekiminin ve üretiminin giderek azaldığını hatta Siyez, Kavılca ve Gernik gibi birçok yerel buğdayın yok olma riski altında olduğuna dikkat çekiyor.
Bu durumda yapılması gereken şey dünya gündeminde öne çıkan buğday çeşitliliğinin önemini kamuoyuna vurgulamak ve buğdayın korunup geliştirilmesine katkı sağlamak olmalı. Bu çerçevede, Tarım ve Çevre Koruma Politikalarının birbirleriyle uyumlu ve birbirini tamamlayıcı olması büyük önem arz ediyor. Bunu sağlamak için de Sürdürülebilir Tarım yaklaşımı benimsenmelidir.
Türkiye’de son 20 yılda organik tarım çalışmaları yaygınlaşmaya başlamıştır ancak ne yazık ki aşırı kimyasal gübre ve tarım ilacı kullanılan yoğun tarım uygulamaları hala devam etmektedir. Bu yüzden ETİ Burçak ve WFF Türkiye, Buğday Atlası’nı hazırlarken risk altındaki buğdayların korunmasına dikkat çekmeyi amaçlamaktadır.