Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) tarafından ilki 1990’da yayınlanan İnsani Gelişme Raporu’nun 2019 tanıtım toplantısı Facebook İstasyon’da düzenlenen bir toplantı ile tanıtıldı.
Açılış konuşmasını Habitat Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Sezai Hazır’ın yaptığı etkinlikte UNDP Türkiye Mukim Temsilcisi Claudio Tomasi 2019 İnsani Gelişme Raporu tanıtım sunumunu gerçekleştirdi. Konuşmasında raporun ana konularına değinen Tomasi; özellikle az gelişmiş ülkeler ve gelişmiş ülkeler arasındaki eğitim ve sağlığa erişim konularında eşitsizlikler olduğunu vurguladı.
Habitat Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Sezai Hazır 
UNDP Türkiye Mukim Temsilcisi Claudio Tomasi
Ana konuşmacı olarak Hedefler için İş Dünyası Yönetim Kurulu Başkanı Ümit Boyner’in yer aldığı toplantıda Boyner’in vurguladığı ekonomik kalkınmanın artık sosyal kalkınmayı beraberinde getirmediği vurgusu dikkat çekti. Kitlesel göçler, iklim krizi gibi sorunların günümüz dünyasında olumsuzluklar yarattığını vurgulayan Boyner; bu konudaki çözümlerin ise umut veren düzeyde ancak geliştirilmesi gerektiğini savundu. Türkiye’nin 189 ülke arasından 2019 İnsani Gelişme Endeksi’nde ilk kez 59’uncu sırada yer almasının önemli bir gelişme olduğunu belirten Boyner, Türkiye’de eğitim kalitesinin yabancı dil, ana dilde kendini ifade etme gibi alanlarda gelişmesini gerektiğini söyledi. Özellikle eğitim kapsamına yaratıcı düşüncenin eklenmesi gerektiğini vurguladı. Boyner konuşmasını özel sektörün sivil toplum kuruluşları ile iş birliği yapmasının ve özel sektör yatırımları da sosyal ve çevresel faktörler göz önüne alınarak ilerlenmesinin 2030’a giden yolda önemine değinerek sonlandırdı.
Rapor Hakkında
İnsani Gelişme Raporu’nun içinde farklı konularda ülkeler bazında hesaplanmış endeksler de yer alıyor. Bunlardan en bilineni, İnsani Gelişme Endeksi.
Türkiye’nin 2018 İnsani Gelişme Endeksi (İGE) değeri 0.806 oldu. Bu değerle Türkiye, 189 ülke ve bölge arasında 59. sırada yer aldı ve geçen yılki raporda yüksek insani gelişme kategorisindeyken bu yıl ilk kez olarak çok yüksek insani gelişme kategorisine yükseldi.
Gelirin Ötesinde, Ortalamaların Ötesinde, Bugünün Ötesinde: 21. Yüzyılda İnsani Gelişmedeki Eşitsizlikler” başlıklı 2019 İnsani Gelişme Raporun’na (İGR) göre, milyonlarca insan için temel yaşam standardartları farkı azaldıkça, gelişme için gereken koşullar da evriliyor.
Rapora göre, eğitimin çevresinde, teknoloji ve iklim değişikliğinin çevresinde yeni nesil eşitsizlikler ortaya çıkıyor; bu iki deprem dalgası kontrol altına alınmazsa, Sanayi Devrimi’nden bu yana toplumda görülmemiş bir “yeni büyük ıraksama” yaratabilir.
Çok yüksek insani gelişme kategorisindeki ülkelerde, düşük insani gelişme kategorisindekilere kıyasla, örneğin sabit genişbant aboneliği 15 kat, yükseköğretimdeki yetişkin oranı da 6 kat hızla artıyor.
Tanıtım toplantısının son bölümünde TESEV Araştırma Direktörü Dr. Itır Akdoğan’ın moderatörlüğünde bir panel gerçekleştirildi. Ankara Üniversitesi İktisat Bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. Emel Memiş Parmaksız, Boğaziçi Üniversitesi Fizik Bölümü’nden Prof.Dr. Levent Kurnaz ve Boğaziçi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü’nden Prof. Dr. Cem Say’ın katıldığı panelde toplumsal cinsiyet, iklim krizi, yapay zeka, teknoloji konularındaki eşitsizlikler ve çözüm önerileri tartışmaya açıldı.
İnsani Gelişme Raporu 2019: 21. Yüzyılda İnsani Gelişmedeki Eşitsizlikler raporu için tıklayınız.