IDEMAHABER olarak hazırladığımız kitlesel fonlama özel dosyamızın son iki bölümü olan Dünya’da Kitlesel Fonlama ve Kitlesel Fonlamayla Birlikte Hayata Geçirilmiş Proje bölümlerini bugün sizlerle paylaşıyoruz.
Dünya’da Kitlesel Fonlama
Dünya’da sürekli büyüyen bir pazar olan kitlesel fonlama, 2013’da 5.1 milyar dolarlık bir pazarken, 2014’de 16 milyar dolara yükseldi. 2015 yılı için ise bu rakam 34 milyar dolar olarak hesaplandı. Bu pazarın öncü iki şirketi Kickstarter ve Indiegogo.
Kickstarter yaratıcılık üzerine çalışan bir kitlesel fonlama platformu. Kickstarter misyonunu sanat ve kültüre katkı sağlamak, eşitsizlikle savaşmak ve yaratıcı fikirleri gerçekleştirmek olarak belirleyerek bu yönde çalışmalarına devam ediyor. 2009’da kurulan Kickstarter bugüne kadar 11 milyon kişinin projesine katkı sağladı. 2.5 milyar doların bağışlandığı ve 108820 projenin başarılı olarak fonlandığı platform tarafından fonlanan bir belgesel olan Inocente, 2013 yılında En İyi Belgesel dalında Oscar’a layık görüldü.
İkinci lider şirket olan Indiegogo projeleri KOBİ, yaratıcı girişimcilik, teknoloji inovasyonları ve sosyal iyilik olarak dörde ayırıyor ve bu tür projelerin fonlama aşamalarına destek sağlıyor. Market araştırmasından üretim evresine kadar ürün operasyonlarının her aşaması için destek sunan Indiegogo, kitlesel fonlama ve yaratıcılık platformu olarak hizmet veriyor. Girişimcilere hem hedefe bağlı fonlama hem de açık uçlu fonlama fırsatı yaratıyor. Kar amacı gütmeyen veya sosyal iyilik için çalışan kampanyalar için bedava hizmet sunan Generosity de Indiegogo’nun bir yan platformu olarak faaliyet gösteriyor.
Kitlesel Fonlama Sayesinde Hayata Geçirilmiş Projeler
Dünyada bir çok proje, kitlesel fonlama sayesinde hayata geçirildi. 8tracks gibi 6 milyondan fazla aktif kullanıcısı olan bir şirket, kitlesel fonlamayla 30 milyondan fazla yatırım topladı. Girişim sermayeleri yerine zaten hizmet ettiği kullanıcılarından kaynak sağlayan 8tracks, belki de geleceğin finans sisteminin öncü habercilerinden biri olacak.
İnsani yardım konusunda da kitlesel fonlama pek çok fırsat yaratıyor. ‘Good Spread’ adıyla yerfıstığı üretimi yapan bir firma, Orta Afrika’daki çocuklar için 33000’den fazla paket yemek gönderdi.
Eski Birleşmiş Devletler çalışanları tarafından kurulan bir gönüllülük platformu olan Beehive, insani kitlesel fonlama üzerine bir inisiyatif olarak karşımıza çıkıyor. Ayrıca bir gönüllülük platformu ve organizasyonların ağı da olan Beehive, insani yardım projelerini oluşturmak, başlatmak ve sürdürmek için bir platform işlevi görüyor.
Öte yandan, Kickstarter, Birleşmiş Milletler ve Beyaz Saray, mülteci krizi için mali hedefi olmayan bir kampanya başlattı. Bu sayede hedeflenen fon birikmesi beklenilmeden ve hizmet ücreti alınmadan anında mülteciler için çalışan UNHCR’a iletiliyor. Şu ana kadar 1,7 milyon dolardan fazla toplanılan proje sayesinde 7000’den fazla kişinin ani ihtiyaçları karşılandı ve konaklamaları için bir yer tahsis edildi.
Kitlesel fonlama, insani yardım alanında aktif rol oynamaya devam ediyor. Birleşmiş Milletler Yardım İşleri Koordinasyon Ofisi’nin yayımladığı ‘Crowdfunding for Emergencies’ raporu bu konuda detaylı bilgi sağlıyor. 2014’de 7.5 milyar dolar yardım açığı olduğunun altı çiziliyor ve 2015 Nepal depreminde yerel yardım organizasyonları için Indiegogo’da altı günde toplanılan 100000$’ı örnek veriliyor. Acil ihtiyaçlardan sürdürülebilirlik ihtiyaçlarına kadar kademeli olarak hedef belirleyerek kitlesel fonlama yapılması öneriliyor. Günümüzdeki felaketlerde insani yardımın finansal kısmının yavaş işlemesinin birden çok soruna yol açtığını ve kitlesel fonlama gibi yöntemlerin insani yardıma destek getireceğinin altı çiziliyor.